Geleneksel taşımacılık yöntemlerine kıyasla çok daha hızlı, güvenli ve dakik bir nakliye çözümü olan havayolu taşımacılığında doldurmanız gereken en önemli formların başında havayolu konşimentosu gelir. İngilizcede "Airway bill" veya kısa adıyla "AWB" olarak geçen bu form sayesinde taşınan ürünlere dair detaylı tüm bilgilendirmeleri gümrük ve havayolu firmasına beyan etmiş olursunuz. Bu formun bir diğer faydası da gönderilerinizin anlık konumunu takip edebilmenizi sağlıyor oluşudur.
Havayolu konşimentosu, gönderici olarak uçağa yüklenen kargoların içeriği hakkında bilgilendirmeleri taşıyıcı ve alıcı firmaya iletmenizi sağlar. Böylece alıcı neyi teslim alacağını, havayolu şirketi de neyi taşıdığını bilir. Varsa tehlikeli maddeler NOTOC adı verilen belge düzenlendikten sonra uçağın uygun bölmesine yüklenir.
Her AWB formunun 11 haneli bir AWB numarası vardır. Kargo takibi bu 11 haneli numara ile gerçekleştirilir. Havayolu firmasının ismi, logosu, genel merkez adresi gibi bilgiler formda yer alır.
Düzenlenen konşimentonun bir nüshası kargo memuruna, bir nüshası da kargonun üzerine yapıştırılır. Konşimento üzerinde aşağıdaki 5 bilgi mutlaka yer almalıdır:
İhracatı gerçekleşen ürünü gönderen firmanın adı, açık adresi ve iletişim bilgileri.
Siparişi teslim alması gereken firma veya kişinin adı, iletişim bilgisi ve adresi. Aynı şekilde teslimatın planlandığı açık adrese de yer verilir.
Uçağa yüklenen kargonun ağırlığı, ölçüleri, adedi ve içindeki maddelerin bilgisi.
Gümrük ve nakliye hizmetlerini sağlayan firmanın gönderimin durumunu takip edip müşteriye bilgi verebilmesi için barkod kullanılır.
Siparişin yola çıkış noktası olan havalimanı ile birlikte varış limanının üçlü kodu da AWB'de geçer. Sefer numarası, ilgili uçuşu gerçekleştiren firmanın ikili kodu, sefer tarihi ve taşımaya söz konusu ürünlerin toplam değeri formda belirtilir. Gönderici firmanın forma kaşe vurması şarttır.
Air waybill veya kısa adıyla AWB sayesinde havayolu şirketleriyle taşınan ürünlerin gümrüğe beyanı, taşınma sürecinin takibi gibi birçok detay hızlı ve neredeyse hatasız şekilde sağlanabilir. Gönderilerin nakliyesi için şart olan havayolu konşimentosunun gönderici ve alıcıya sağladığı avantajlar kısaca şu şekilde özetlenebilir:
Her bir AWB formunda yalnızca o forma özgü bir takip numarası yer alır. Bu sayede alıcı ve göndericiler ürünlerinin anlık takibini sağlayabilir. Oden Lojistik olarak biz de müşterilerimizle ilgili AWB numarasını paylaşarak gönderilerinin o an nerede olduğunu görüntüleyebilmelerine imkân sağlıyoruz.
Hiçbir ihracatçı ürünlerinin gümrükte takılı kalmasını veya planlanandan daha uzun süre denetime tabi kalmasını arzu etmez. Bunu engellemenin yolu AWB formu düzenlemekten geçer. Çünkü bu formda gönderici ve alıcının tüm bilgilerinin yanı sıra ürünlerin içeriklerine dair gümrük yönetiminin ihtiyacı olan tüm bilgiler yer alır. Bu da gümrükten geçiş sürecini hızlandırır.
Düzenlenen AWB formlarında ürünlerin boyutu, ağırlığı, kaç adet olduğu ve içeriğine dair bilgilere yer verilir. Aynı şekilde göndericinin ülke ve şehir bilgilerine de yer verildiği için istatistiklerin tutulmasında kullanılır. Keza ürün yüklendiğinde varış noktasında ihtiyaç duyulacak olan elleçleme ve depolama sürecini yönetmek için de AWB'den faydalanılır.
Gönderen ile taşıyıcı arasında imzalanan bir tür taşıma sözleşmesi olarak da kabul edilen AWB, paketlerinizin havayolu şirketi sorumluluğuna geçtiğini gösterir. Ürünlerinizin başına herhangi bir olumsuz durum gelirse zararınızı tazmin edebilmeniz için ihtiyaç duyacağınız bir belgedir.
AWB sayesinde nakliye şirketleri kargoları posta kodu, il ve ilçe gibi bilgileri doğrultusunda daha isabetli şekilde istifleyebilir. Böylece şehirlerarası taşımacılık operasyonu daha sağlıklı yönetilmiş olur.
Havayolu konşimentoları gönderici ve alıcı tarafından imzalandıktan sonra yasal belge haline gelir. Herhangi bir çıkar çatışması, zarar tazmini veya anlaşmazlık durumunda sorunu çözmek için bu belge dayanak olarak kullanılabilir.
İster iç hat ister dış hat gönderim yapın, uçaklarla gerçekleştirilen kargo taşımacılığında mutlaka havayolu konşimentosu doldurmanız gerekir. AWB'lerin kaç kopya olacağı ise taşıyıcının isteğine göre değişiklik gösterebilir. Genelde en az 3 nüsha kullanılır. Bunların biri gönderici olarak size, diğeri taşımacı şirkete, diğeri de alıcıya teslim edilir.
Çoğu AWB formunda karbon kopyalar kullanılır. Yeşil olanı taşıyıcı havayoluna, mavi göndericiye, yeşil de alıcıya verilir. Bazen sarı renkli bir sarı nüshanın kullanıldığı da oluyor. Yer hizmetleri firmasında çalışan kargo memurları sarı renkli kopyayı dosyalarında kullanabiliyorlar.
Evet, günümüzde çoğu taşımacılık şirketi kargoların takibi için ayrı bir kod vermeyip AWB numarasını kullanma uygulamasına geçmiş bulunuyor. Siz de kargonuzun anlık durumunu takip etmek için AWB numaranızı kullanıp gönderici şirketin kargo takip sayfasına erişebilirsiniz.
11 haneden oluşan bu numara sayesinde gönderilerinizin havada mı yoksa gümrükte inceleme aşamasına mı olduğunu öğrenebilmeniz mümkündür. Size verilen sefer numarasını uçuş takip sitelerine girerek ilgili seferin varış noktasına inmesine ne kadar kaldığını da görüntüleyebilirsiniz.
Hayır, aynı değildir. AWB ve fatura ürünlerinizin sorunsuz taşınması için hazırlamanız gereken iki ayrı yasal belgedir. Kargo şirketleri ve gümrük idareleri tarafından istenir. Bu ikisi genelde sıklıkla birbirine karıştırılır ancak farklı amaçlara hizmet ederler.
İhracata henüz yeni başlamış bir firma yönetiyorsanız ve havayolu ile ürünlerinizi ihraç edecekseniz AWB belgesi hazırlamanızın şart olduğunu belirtelim. Bu belge üzerindeki bilgilerin doğru ve eksiksiz şekilde doldurulması çok önemlidir. Eğer beyan ettiğiniz bilgiler yanlışsa ürünleriniz gümrükten çevrilebilir veya alıcı tarafından reddedilebilir.
Uçaklara yükleme planının doğru oluşturulması için yüklerin boy, kilo ve ölçüleri birebir yazılmalıdır. Aksi takdirde ilgili sefere yüklenmemesi gibi olumsuz durumlarla karşılaşabilirsiniz. Özellikle her gün birden fazla uçuşun olmadığı ücra noktalara yapılan seferlere bu hayli can sıkıcı olabilir. Gecikmeler nedeniyle ürünleriniz kondisyondan düşebilir.
Ek olarak eğer tehlikeli madde veya canlı hayvan gönderimi yapıyorsanız bunlarla ilgili IATA'nın getirdiği DGD belgesini doldurmanız gerekecektir. Ardından operasyon birimi kaptana vereceği NOTOC (Notification to Captain) belgesiyle yüklemeyi sağlayacaktır.
Gümrük sürecinin kusursuz geçmesi için ihraç ettiğiniz ürünlerin niteliğine göre aşağıdaki belgeleri de AWB ile beraber hazır etmenizde fayda olacaktır.
Görüldüğü üzere AWB formunu hazırlamak çok kolay bir süreç değil. Stresli olabilen ve yeni ihracata başlayan firmalar için baş ağrıtıcı hale gelebilen bu süreci Oden Lojistik olarak sizin yerinize yönetmeye talibiz. Gelin siz de mutlu müşteri kitlemiz arasındaki yerinizi alın ve AWB başta olmak üzere ürünlerinizin alıcıya sorunsuz ulaşması için tecrübemize güvenin.