GTİP, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonunun kısaltması olarak bilinen, ülkemizde GTİP Gümrük Tarife Cetvelinde 12’li koda verilen bir isim olarak karşınıza çıkar. Tüm dünya için, her ülkenin tarife cetvelinin temeli Armonize Sistem tarafından oluşturulmaktadır. Resmi ismi Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi (The Harmonized Commodity Description and Coding Systems) olan bu Armonize Sistem, uluslararası ticaret için konu olan tüm ticari mallar için kullanılan uluslararası bir ticari sınıflandırma sistemidir. Armonize Sistem’de ticarete konu olan tüm ürünler belli bir mantık ve sistematik çerçeve içerisinde sınıflandırılır.
Uluslararası düzeyde Armonize Sistem ile alakalı yapılan düzenlemeler, Dünya Gümrük Örgütü tarafından yapılır. Ülkemizde ise tarife cetveli ile alakalı sorumlu olan kurum Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’dır. Gümrüklere gidildiğinde, söz konusu ürünler bu kodlar üzerinde işlem görür. Her bir eşya ve eşya grubu için bir GTİP kodu vardır.
Bu tarife cetveli yaklaşık olarak 21 bölümden ve 96 fasıldan oluşur. Fasıllar 2’li kodlara, her bir fasıl 4’lü kod olan pozisyonlara ver bu her bir pozisyon ise 6’lı kod olan alt pozisyonlara ayrılır. Her ülkenin tarife cetvelinde yer alan 2’li, 4’lü ve 6’lı kodları tüm dünyada aynı şekilde kabul edilir. Diğer bir deyişle, bu söz konusu kodlar tüm dünyada aynı ürünü ifade eder. Örnek vermek gerekirse; tüm ülkelerin gümrüklerinde, 0409.00 GTİP Kodu (HS Code) denildiği takdirde, bahsedilen ürünün ‘’tabii bal’’ olduğu anlaşılır.
Armonize Sistemde 6’lı koddan sonraki bölümler, ülkelerin kendi ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak (detaylı bir istatistik almak ve gümrük vergilerini daha detaylı olarak uygulayabilmek amacıyla) göre detaylandırma yapabilir. Türkiye’de ise bazı ürünler en detay anlamında 12’li kodla sınıflandırılabilir. Türkiye, Avrupa Birliği ile Ortak Gümrük Birliğine sahip olmasından kaynaklı, Türkiye’nin 8’li bazdaki tüm kodları ve bu ürün grupları Avrupa Birliği ülkeleri ile birebir aynıdır.
Türk Gümrük Tarife cetvelinde 10’lu baz olarak bilinen ‘’Milli alt açılım kodu’’ farklı vergi uygulamaları ile birlikte açılan diğer pozisyonlar, aslında pratikte kullanılmamaktadır. Bu yüzden, ülkemizde gümrük vergileri 12’li bazda belirlenir. Tarif cetvelinde, 12’li bir kod olarak kabul gören GTİP, ülkemizde ürünlerin en detay bazda sınıflandırılmasına fırsat veren, bu ürünlerin gümrük vergilerinin uygulandığı ve istatistiksel amaçlarla da kullanılan bir koddur. Bu noktada özetlemek gerekirse;
Söz konusu olan ilk 6 hane gene olarak değişikliğe uğramaz, 183 ülkede aynıdır ve aynı şeyi ifade eder. Türkiye’de bulunan ürünlerin ilk 8 hanesi ise AB ülkelerinde birebir aynıdır. Ancak kalan 6 hane, ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir. Bu rakamlar, her ülkenin kendisine özgü olmakla beraber vergi ya da gümrük vergisi oranlarını belirtir. Bazı ülkelerin vergilendirilmesi ve sınıflandırılması farklı olduğundan dolayı, 12’li sistemin yerine 10’lu ya da 8’li sistemin kullanılması mümkündür. Örnek vermek gerekirse; ABD 10’lu, Japonya 9’lu, Hindistan ise 8’li sistemi rahatlıkla kullanabilir.
Uluslararası sınırlardan geçerken, bu ürünlerin doğru bir HS (GTİP) koduna sahip olması son derece önemlidir. Gümrüklerde yer alan görevliler, bu beyan edilen kodu kontrol ederek, kodun yanlış girilmiş olması durumunda vergilerin faza ya da az verilmesi gibi bir sıkıntının ortaya çıkmasına ve bu vergilerin az ödenmesi durumu başka sorunlarla karşı karşıya kalmasına neden olacağından büyük bir sorun teşkil edebilir. Bu sorun ise mallara el konulmasına, imha edilmesine ya da para cezasına çarptırılmasına neden olabilir. Bu Kanunlarla alakalı cezalar 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nda net bir şekilde gösterilmiştir.
GTİP kodu, ithalat ve ihracat yapan firmalar için oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu söz konusu kod sayesinde her türlü malzeme, ürün benzersiz tanımlayıcı etiketlere sahip olarak; vergi hesaplamaları, gümrük işlemleri, ithalat ve ihracatın düzenlenmesi gibi birçok farklı işlemde kolaylıkla işleme alınabilmesini sağlar. Bundan kaynaklı HS Code uluslararası ticarette çok aktif bir role sahip olduğu söylenebilir.
Küresel çapta yapılan uluslararası ticarette ürünlerin sınıflandırılabilmesi amacıyla kullanılan, gümrük tarafından verilen bu en az 6 haneli HS code, aslında malların kendi içerisinde sınıflandırılmasına ve kategorize edilmesine fırsat sunar. Bu sayede dünya genelinde tüm ürünler rahatlıkla sınıflandırılabilir ve gümrük işleri bu durumda daha kısa süre içerisinde çözüme ulaşabilir. Aslında kulağa karışık gelebilen kod dizilimi ile ülke çapında vergilendirme ve vergisel analizler oluşturma süreçleri çok kısa bir zaman diliminde çözülebilir.
Uygulanacak menşe kurallarının belirlenmesi, gümrük ve vergilendirme gibi işlemlerin ana merkezinde yer alan HS code’un en doğru şekilde sisteme bildirilmesi gerekir. Bunun için TC Ticaret Bakanlığı başta olmak üzere birçok sayfada bu konu hakkında sorgulama yapmak ve ürünler hakkında doğru koda ulaşmak günümüzde mümkündür. Bu sorgulama işlemini; ürünün ismini ya da nitelikli özelliklerini yazarak ulaşabilirsiniz. Diğer yandan GTİP kodunu bildiğiniz halde, özellikleri hakkında bilgi sahibi olmadığınız bir ürünün kodunu yazarak yapabileceğiniz aramayla ürün hakkında detaylara sahip olabilirsiniz.
Dünya Gümrük Sistemi tarafından evrensel olarak da verilen HS coda, bir diğer ismi GTİP numarası olan ihracat sisteminde ve faturalarda bulundurulması zorunluluğu vardır. HS code’un doğru şekilde girilmesi bu anlamda oldukça önemlidir. Yanlış ya da eksik beyan edilen HS code sonucunda ürünlere gümrükte el konulabilir ya da gümrüklenen malın değeri üzerinden üç katına kadar ceza kesilmesi yaptırımları uygulanabilir.
Tüm dünya üzerinde geçerli olan Armonize Sistem tarafından belirlenen bu kodun ilk 6 hanesi değişmemekle birlikte, ülkelerin bu konu hakkında herhangi bir değişiklik yapmasına da izin yoktur. Bununla beraber her yılın son gününde, diğer yıl içerisinde kullanılacak olan kodlar belirlenerek Resmi Gazete tarafından yayımlanır. Her yıl güncelleme olasılığı olabilen bu kodları e- ihracatın güvenliğini korumak açısından değişen yıllarda kontrol etmekte fayda vardır.
Söz konusu lojistik sektöründe dış ticarete değer katmak, gerekli prosedürleri yerine getirerek etkin bir ticaret deneyimi ile rakiplerinizden bir adım öne çıkmak olduğunda, tercih ettiğiniz lojistik firmasının nitelikli hizmet anlayışına sahip olması da çok önemlidir. Aksi takdirde hem zamandan hem de nakitten aynı anda zarar edebilir ve özellikle gümrüklerde beklenmedik sorunlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu konuda her zaman ayrıcalıklı hizmet konforunu size sunan Oden Lojistik, mal ve eşyaların transferi için gereken tüm planlamaları ve organizasyonları sizin adınıza yürüten son derece profesyonel bir firma olarak dikkat çeker. Uzun yıllara dayanan çalışma tecrübesi, istek ve ihtiyaçlarınız doğrultusunda alanında uzman personellerinin geliştirdiği çalışma prensibi ile Oden Lojistik farkını deneyimlemek için web sitemizde yer alan iletişim numaralarını kullanarak hemen bize ulaşabilirsiniz.
0 216 344 05 30 
0 546 577 79 06 